Verkleinen CO2-footprint agriketen vraagt om gezamenlijke aanpak

We staan voor grote uitdagingen als het gaat om het leveren van onze bijdrage aan een duurzame wereld. Van tuinbouwers en hun toeleveranciers wordt verwacht dat ze producten leveren die, als het even kan, CO2-neutraal zijn om zo hun footprint te minimaliseren. Keten-transparantie, datavergaring, standaardisatie, rapporteren & publiceren zijn kernwoorden waar de toeleveringsketens niet meer omheen kunnen. Hoe krijgen alle partijen inzicht in hun milieubijdrage zonder de kwaliteit van hun producten negatief te beïnvloeden? Hoe komt het kostenplaatje van het boeket en de plant eruit te zien? En hoe en met wie deel je alle vergaarde informatie? 

Tijd om hierover eens van gedachten te wisselen en de meningen te peilen. We deden dat met zo’n 50 professionals tijdens het kennisevent ‘Duurzaamheid in de agriketen’. Het leidde in tot indringende discussies en bruikbare inzichten waar we nog lang op kunnen voortborduren.

Duurzaamheid inzichtelijk maken 

Greenhouse Sustainability is een onderneming die de duurzaamheid van bedrijven meet die actief zijn in de agrisector. Het stelt voor producten een zogeheten ‘Declaration Footprint Calculation’ op. Oprichter Henri Potze legt uit: ‘Ons milieu raakt uit balans en 60% van de consumenten wil meer werk maken van duurzaamheid, ook al komen ze daar niet altijd aan toe vanwege de kosten. We zijn daarmee genoodzaakt inzichtelijk te maken hoe duurzaam een bloem, plant en het verpakkingsmateriaal zijn.‘  Greenhouse Sustainability becijfert tot op detailniveau de CO2-footprint van een product aan de hand van een Life Cycle Assessment (LCA), oftewel levenscyclusbeoordeling. ‘We berekenen welke invloed verschillende bedrijfsprocessen en handelingen van een product hebben op het milieu. Van grondstoffen, productie, distributie, gebruik tot aan afvalverwerking.’ Daaruit vloeien aanbevelingen voort voor kwekers en toeleveranciers.  

Die data wil je wereldkundig maken om de consumenten, normbepalers, wetgevers en leveranciers op de hoogte te stellen van waar je mee bezig bent en waar je als bloemenkweker of groenteteler staat op de milieuladder. Zo kan de milieubewuste consument met een gerust hart zijn bloemen en planten aanschaffen aan het einde van de keten. 

Wat doet de consument 

In samenwerking met Greenhouse Sustainability heeft Certifeye ervoor gezorgd dat certificaten en de resultaten van de CO2-footprint in de Certifeye Wallet worden gepresenteerd en waar nodig en gewenst, worden gedeeld met handelspartners. Deze informatieverschaffing vanuit de bron, in dit geval Greenhouse Sustainability, is enorm belangrijk volgens Fred Vahlkamp, oprichter van Certifeye en ManualMaster. Het zorgt ervoor dat de informatie geverifieerd kan worden, wat de hele keten ten goede komt. Wel stelt Fred kritische vragen over hoe ver je moet gaan met het delen van data over je producten en processen. Fred: ‘Het gaat over grote hoeveelheden informatie. Over sociale omstandigheden, CO2-footprint, milieu, kwaliteit, leveranciersbeoordelingen, bewijslast, labanalyses en productspecificaties, om maar wat te noemen.’ 

De eigenaar van de informatie blijft daarbij degene die bepaalt wie er wat mag zien. Fred: ‘Het delen van informatie is en blijft een spannend verhaal. De consument kan in de nabije toekomst zijn keuze wel eens maken op basis van bijvoorbeeld de CO2-footprint van een product of bedrijf. De vraag ‘wat vertel ik wel en wat vertel ik niet’ dringt zich hierbij dus op. Ik ben heel benieuwd naar waar dit in de toekomst toe leidt. We volgen de ontwikkelingen op de voet.’

Circulair ondernemen en bewust omgaan met energie 

De Noord-Brabantse groenteteler HAK heeft op het gebied van duurzaamheid en het beheer van certificaten al grote stappen gezet. Frans Kuijpers, hoofd kwaliteitsdienst bij HAK, geeft aan dat ze in Brabant al heel lang bezig zijn met duurzaamheid. Het begon met het gebruik van recyclebaar glas en leidde uiteindelijk tot ‘De Groene Keuken van HAK’. Frans: ‘In die keuken staan de wederkerigheid tussen mens en natuur, bewuste teelt dichtbij huis, circulair ondernemen en bewust omgaan met energie centraal. We zijn daarbij op zoek gegaan naar thema’s die bij ons passen.’
HAK maakt gebruik van Certifeye en de software voor kwaliteitsmanagement van ManualMaster voor onboarding van nieuwe leveranciers en beoordeling van bestaande leveranciers. Daarvoor worden vragenlijsten en leveranciersbeoordelingen gebruikt, gemaakt in Certifeye. ‘Zo zorgen we voor een goede borging van onze leveranciers.’

CO2-metingen van Scope 3: de rol van indirecte uitstoot

Frans heeft bij HAK projecten in gang gezet waarbij wordt gekeken naar de CO2-uitstoot van de productieketen en leveranciers. Onderzocht wordt hoe Certifeye kan worden ingezet om leveranciers uit te vragen over hun emissie.
Deze informatie geeft inzicht in de processen van de leveranciers. Daarmee kan in de komende jaren samen met de partners nagedacht worden over wat er mogelijk is om de CO2-uitstoot te reduceren.

Certificeren met AI 

Johan de Rooij heeft ons meegenomen in wat Artificial Intelligence (AI) kan betekenen voor het beheren van certificaten en documenten op het gebied van duurzaamheid. Hierbij is het prototype van CertifAI gedemonstreerd, waarmee de juiste normen worden geïdentificeerd en certificaatdetails kunnen worden opgehaald voor uploads in de Certifeye Wallet.
Johan: ‘Er is ook gekeken naar validatiemogelijkheden waarmee je controleert of de info die je raadpleegt ook daadwerkelijk klopt. Met AI kan de handmatige gegevensinvoer straks worden vereenvoudigd en verbeterd. Daarmee verminder je het aantal menselijke fouten. AI filtert informatie uit documenten, classificeert deze en stuurt ze door naar de juiste workflows. In de toekomst kan er naar patronen in gegevens worden gezocht en kunnen er voorspellingen worden gedaan op basis van documentgebruik, sector of locatie. Andere mogelijke toepassingen zijn taalherkenning en vertaling van documenten in verschillende talen.’ 

CO2-footprint gaat interessante toekomst tegemoet 

Ook de bezoekers deelden graag hun inzichten over de sector. Bijvoorbeeld Wesley van den Berg van Floridata, die zich bezighoudt met dataverwerking voor alle ketenpartijen in de sierteeltsector. Hij juicht het initiatief toe dat Greenhouse Sustainability en Certifeye hebben genomen om de handen ineen te slaan. ‘Ze laten de sector zien dat ze een voorsprong hebben genomen. CO2-footprinting, met name op het terrein van producten, gaat een interessante toekomst tegemoet. Het is goed om voorbeelden te zien van hoe data transparant door de keten kan worden geleid. De ontwikkelingen gaan snel. Het is daarom belangrijk dat alle sectorpartijen gezamenlijke doelen nastreven.’ 

Retailers stellen eisen aan verpakkingsindustrie 

Mirjam Colijn van Koen Pack is volop bezig met het verduurzamen van de verpakking van bloemen en planten. ‘Om elk plantje en boeketje bloemen zit een hoes ter bescherming en ter informatie. Daarop moeten standaarden worden weergegeven; bijvoorbeeld de recyclebaarheid van verpakkingen voor de consumenten. We hebben daarnaast te maken met allerlei eisen van supermarkten. De retailers stellen eisen aan hun leveringen en vragen naar de achtergrond van de verpakking. Ze willen weten wat de footprint daarvan is in combinatie met die van de bloemen en planten. Op deze, overigens goed verzorgde, bijeenkomst werd duidelijk aangegeven hoe je dit allemaal inzichtelijk kunt maken met zaken als de Certifeye Wallet.’ 

Duurzaamheid is ook te proeven 

Ons kennisevent Duurzaamheid in de Agriketen werd verzorgd in en door De Dyck in Woubrugge. Het restaurant annex evenementenlocatie staat bekend om zijn Groene Michelinster, een bekroning voor restaurants van wie de chefs zich hard maken voor milieu en duurzaamheid. Dat was duidelijk te proeven tijdens de uitgebreide en uitstekend verzorgde lunch, gemaakt van ingrediënten van eigen bodem. 

Wij willen alle bezoekers en sprekers hartelijk bedanken voor hun aanwezigheid en de vele interessante gesprekken tijdens en na afloop van de presentatie. Wilt u naar aanleiding van de bovenstaande onderwerpen het gesprek met ons aan? Stuur een email naar info@manualmaster.com, dan nemen wij contact met u op!

door Ad Killian / The Content Room